เป็นผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับสาขานวัตกรรมและเทคโนโลยีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ โดยจะเกี่ยวกับสูตรและกรรมวิธีการผลิตลิปบาล์มผสมสารสกัดสีจากข้าวไรซ์เบอร์รี่ โดยคุณลักษณะของสีลิปบาล์ม เน้นใช้สารให้สีจากธรรมชาติเป็นหลัก โดยสารให้สีจากธรรมชาติที่สกัดได้จากข้าวไรซ์เบอรี่ สารสกัดสีที่ได้มีความปลอดภัย ไม่ใช้สีสังเคราะห์ รักษ์สิ่งแวดล้อม ผลิตภัณฑ์ “ลิปบาล์มผสมสารสกัดสีจากข้าวไรซ์เบอร์รี่” นี้เป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช. 452/2553) เรื่อง มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนผลิตภัณฑ์บำรุงริมฝีปาก ออกโดยสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม งานวิจัยนี้ได้รับทุนสนับสนุนงานจาก สำนักวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (STRI) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ เพื่องานประกวดสิ่งประดิษฐ์และนวัตกรรม มจพ. ปี 2561 ที่ผ่านมา
วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้ เพื่อใช้ประโยชน์จากสารสกัดสีแอนโทไซยานินจากข้าวไรซ์เบอร์รี่ ที่ได้จากธรรมชาติซึ่งเป็นสารสกัดสีที่ปลอดภัย นอกจากนี้ยังเป็นการช่วยส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากข้าวไรซ์เบอร์รี่ รวมถึงช่วยเพิ่มมูลค่าให้กับข้าวไรซ์เบอร์รี่ ในการใช้เป็นสารให้สีและสารต้านอนุมูลอิสระในผลิตภัณฑ์ลิปบาล์ม เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัยและตรงตามความต้องการของผู้บริโภค
แนวคิดและความเป็นมาของงานวิจัยชิ้นนี้ มาจากความไม่ปลอดภัยในการใช้ลิปสติกหรือลิปบาล์มของผู้บริโภค ซึ่งโดยส่วนใหญ่ลิปบาล์ม เป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้สำหรับทาริมฝีปาก เพื่อให้เกิดความนุ่น มันเงา และป้องกันริมฝีปากแห้ง โดยมีส่วนประกอบหลักเป็นน้ำมันพืช เช่น น้ำมันมะพร้าว น้ำมันงา น้ำมันปาล์ม และส่วนผสมที่ทำให้เกิดการแข็งตัว เช่น ปิโตรเลียมเจล พาราฟิน ขี้ผึ้ง และมีการแต่งสี แต่งกลิ่น เพื่อให้ดึงดูดใจผู้บริโภคมากขึ้น โดยสีที่ใช้ได้แก่สารให้สีสังเคราะห์ ซึ่งสารให้สีสังเคราะห์เหล่านั้นอาจก่อให้เกิดอันตรายเนื่องจากมีส่วนผสมของโลหะหนักบางชนิด ทำให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน หรือส่งผลต่อระบบประสาทในระยะยาว ดังนั้นผู้วิจัยจึงมีแนวคิดที่จะใช้สารให้สีจากธรรมชาติ โดยสารให้สีจากธรรมชาติที่น่าสนใจได้แก่ สารให้สีที่สกัดได้จากข้าวไรซ์เบอรี่ เนื่องจากมีส่วนประกอบของแอนโทไซยานินเป็นรงควัตถุหรือสารสี ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มของฟลาโวนอยด์ หรือเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ให้สีตามธรรมชาติที่มีความสวยงาม สามารถนำมาใช้ประโยชน์ในผลิตภัณฑ์ลิปบาล์มได้ ซึ่งการเติมสารต้านอนุมูลอิสระลงไปในลิปบาล์มยังช่วยลดการเกิดกลิ่นหืนของส่วนผสมจากธรรมชาติ โดยอาจใส่ส่วนผสมที่ต่างกันออกไป เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ลิปบาล์มที่มีความเฉพาะตัวมากขึ้น
ลักษณะเด่นของงานวิจัย คือการสกัดสารให้สีจากข้าวหักไรซ์เบอรี่ เพื่อให้ได้สีที่เหมาะสมต่อการใช้งานในผลิตภัณฑ์ โดยกรรมวิธีการสกัดจะสกัดด้วยน้ำสะอาด เพื่อให้ได้สารสกัดสีที่มีความปลอดภัยต่อการใช้งานของผู้บริโภค และสกัดสารให้สีโดยใช้เทคนิคการปรับค่าความเป็นกรด-ด่าง เพื่อให้ได้สารสกัดสีที่มีความหลากหลาย เนื่องจากสารให้สีจากรงควัตถุแอนโทไซยานินที่สกัดได้จากข้าวไรซ์เบอร์รี่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามค่าความเป็นกรด-ด่าง คือมีสีตั้งแต่สีแดงจนถึงสีม่วงเข้ม เมื่อนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์ลิปบาล์ม จึงได้ผลิตภัณฑ์ที่มีสีสันสวยงามและมีความปลอดภัยต่อการใช้งาน
วิธีการดำเนินงานวิจัย เริ่มตั้งแต่การสกัดสารให้สีจากข้าวไรซ์เบอร์รี่เพื่อให้ได้สีที่ต้องการและมีความปลอดภัย รวมถึงการสำรวจพฤติกรรมและความต้องการของผู้บริโภคที่มีต่อผลิตภัณฑ์ลิปบาล์มในแง่ของสีและกลิ่นรส จากนั้นใช้กระบวนการพัฒนาผลิตภัณฑ์อย่างเป็นระบบโดยเริ่มจากการพัฒนาสูตร และกรรมวิธีการผลิตลิปบาล์มผสมสารสกัดสีจากข้าวไรซ์เบอร์รี่ เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่ตรงกับความต้องการของผู้บริโภคและมีความปลอดภัย โดยงานวิจัยชิ้นนี้อยู่ขั้นตอนการจดทะเบียนอนุสิทธิบัตร เรื่อง สูตรลิปบาล์มผสมสารสกัดสีจากข้าวไรซ์เบอร์รี่ และกรรมวิธีการผลิต
สอบถามรายละเอียดได้ที่ ภาควิชานวัตกรรมและเทคโนโลยีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ วิทยาเขตปราจีนบุรี โทรศัพท์ 037-217312
ขวัญฤทัย ข่าว – ภาพ